Betonspuiten
Algemeen
Spuitbeton wordt al lange tijd toegepast. Circa 100 jaar geleden is spuitbeton in het buitenland ontwikkeld voor de tunnel- en bergbouw. De wanden en het dak van de gehakte tunnels werden (en worden) met spuitbeton afgewerkt. Een andere toepassing in het buitenland is het 'verzegelen' van bergwanden teneinde het gevaar van lawines te beperken. In de mijnbouw werd spuitbeton toegepast om voornamelijk de hoofdgangen te versterken.In Nederland was dit de eerste kennismaking met spuitbeton. In de staal- en petrochemische industrie kent men al zeer lang de toepassing van vuurbestendig spuitbeton.
IVACON Engineering past spuitbeton voornamelijk toe bij de reparatie en renovatie van bouw en kunstwerken en bij nieuwbouwprojecten met een bijzondere vormgeving.
IVACON Engineering voert twee systemen, het zogenaamde 'droge' systeem en het 'natte' systeem.
Het 'droge' spuitsysteem
Bij het betonspuiten wordt betonmortel met kracht op een willekeurige ondergrond gespoten. De reeds gemengde droge mortel wordt in zakken of in silo's op het werk aangevoerd. Vervolgens wordt de mortel in een betonspuitmachine gestort. Een schoepenrad onder in de machine brengt de mortel in de transportslang. Een grote compressor levert de perslucht die nodig is om de mortel via de transportslang naar het te behandelen oppervlak te blazen.
De betonspuiter houdt het slangeinde bij de spuitkop vast. Pas bij de spuitkop wordt water aan de mortel toegevoegd. De bevochtigde mortel verlaat met grote snelheid de spuitkop, die door de betonspuiter met kleine roterende bewegingen gericht wordt op de te behandelen ondergrond. De grove deeltjes uit het mengsel kaatsen eerst nog terug tot fijne deeltjes een vertinlaag op het oppervlak gevormd hebben. Zo ontstaat een bedje voor de grove deeltjes. Op deze manier wordt een laag opgebouwd. Per spuitgang bedraagt de laagdikte meestal 2 cm.
In meerdere spuitgangen kan een onbeperkte laagdikte worden opgebouwd. Het oppervlak van de spuitbetonlaag kan ruw gelaten worden, maar kan ook verfraaid worden door de laag af te krabben en daarna fijn te spuiten of met de houten spaan vlak door te schuren.
Het 'natte' spuitsysteem
Hierbij wordt de mortel vσσr het verspuiten met water gemengd en vanuit een worm- of plunjerpomp door slangen naar de werkplek getransporteerd. Een kleine compressor levert de benodigde lucht, die in de spuitkop voor het verspuiten van de mortel zorgt. De voordelen van het 'natte' spuitsysteem ten opzichte van het 'droge' spuitsysteem zijn minder stofvorming en minder 'rebound'. Nadelen zijn de geringere transportafstand van meng- tot spuitplaats en de hogere prijs van de mortel.
De spuitbetonmortel
De spuitbetonmortel wordt fabrieksmatig samengesteld. Daarbij besteedt men grote aandacht aan de korrelopbouw van het mengsel. De maximale korrel is meestal niet groter dan 4 mm. Door het hoge cementgehalte, een lage watercementfactor en de grote dichtheid van spuitbeton kunnen sterktecijfers bereikt worden, welke met die van normaal grindbeton overeen komen.
Spuitbeton heeft een goede waterdichtheid, dit heeft tevens een goede vorstbestendigheid tot gevolg. Spuitbeton is voorts sterk alkalisch. Dat betekent dat het wapeningsstaal goed beschermd wordt tegen roesten.
Toepassingen
Spuitbeton vindt zijn toepassing in zowel de bestaande als in de nieuwbouw. Voornamelijk daar, waar beton grootschalig gerepareerd of versterkt moet worden, is spuitbeton een zeer geλigende methodiek. Uitvoering geschiedt conform CUR-aanbeveling 53.Voorbeelden daarvan zijn:
Spuitbeton in de woningbouw
- herstel van wapeningscorrosie op balkon- en galerijranden.
- aanbrengen van een extra dekking aan de onderzijde van balkon- en galerijvloeren.
- herstel van brandschade.
Spuitbeton in de utiliteitsbouw
Herstel van wapeningscorrosie en het vergroten van de betondekking van kolommen, balken, wanden en de onderzijde van vloeren, eventueel voorzien van extra wapening, bij:- kantoorgebouwen
- ziekenhuizen
- verpleeghuizen
- scholen
- gevangenissen
- winkelcentra
- parkeergarages
- stationsgebouwen
- hangars
Spuitbeton in de industrie
Herstel van wapeningscorrosie en het vergroten van de betondekking van kolommen, wanden en vloeren, al dan niet voorzien van extra wapening, bij:- silo's
- laad- en losplatforms
- steigers
- koelwaterkanalen
- tank- en andere fundaties
Spuitbeton in de infra- en waterbouw
Herstel van wapeningscorrosie en het vergroten van de betondekking van kolommen, balken, wanden en vloeren, eventueel voorzien van extra wapening, bij:- verkeersbruggen
- spoorbruggen
- pijlers en landhoofden
- viaducten
- sluizen
- stuwen
- scheepsdokken
- rioolwaterzuiveringen
- pompstations
- steigers
- tunnels
Spuitbeton kan zeer goed in de nieuwbouw worden toegepast.
Ontwerpers en constructeurs maken dankbaar gebruik van spuitbeton; het kan in iedere gewenste vorm worden aangebracht. Bovendien hoeft een spuitbetonnen constructie maar eenzijdig bekist te worden. Spuitbeton wordt daarom toegepast bij:- de aanleg van hellende vlakken en zwembaden met ronde vormen.
- het maken van schaaldaken.
- het maken van rotspartijen in dierentuinen.
- het maken van kano- wildwaterbanen, etc.